|
|
|
|
|
|
|
نقش كتابداران آموزشگاهي در عصر الكترونيك- نوشته : كارول سيمپسن.مترجم : فرض الله عزيزي |
|
|
با شروع عصر الكترونيك نقش كتابدار آموزشگاهي كمرنگ شده است علت چيست ؟ اين ديدگاه بد بينانه اي است چگونه ممكن است هر چيزي بصورت پيوسته بوجود بيايد ؟ البته اين كاهش مي دهد پيچيدگي در استدلال براي يك احساس خوب از قبيل تسهيل بيشتر در ترسيم توجه به تغيير نقش كتابدار آموزشگاهي در يك ناحيه و دريك موقعيت كه كمتر از كتابدار بعنوان مسئول انبار(نگهبان كتاب) نام ببريم بلكه بيشتر او را بعنوان مشاور مرجع براي استادان و دانشجويان ياد شود و از تاكيد روي آموزشي كه هميشه بخشي از آن موقعيت بوده است حمايت كنيم . پيشتر در سال 1995 ويژگيهاي اين موقعيت بعنوان ابزار آموزشي بوسيله عامل يا رئيس بخش اطلاعات تجاري در نظر گرفته شده بود.
اگر چه آموزشگاهها محيط هاي آموزشي منفعلشان را كه بصورت فعال در انحصارشان قرار گرفته تغيير مي دهند ولي نقش كتابدار بايد بصورت جالب توجهي با آن سازگاري داشته باشد ودر نيازهاي آموزشي آموزشكده كتابدار بصورت جسورانه براي همكاري با استادان ومديران شركت نمايند . اضافه نمودن فناوري در محيط آموزشي باعث افزايش بازيابي اطلاعات و پيشنهادات كتابداران در دوران تحصيل در كلاسهاي درس مي شود . جديدا روشهاي آموزشي متمركزي براي دانشجويان به منظور حمايت از منابع اطلاعاتي و آموزشي مورد استفاده اشان تقاضا شده است .
فناوري كتابخانه اي كتابخانه را متصل مي كند به فراسوي ديوارهايش كه همان شبكه هاي رايانه اي براي ثبت منابع اطلاعاتي مي باشد تا مراجعين در دستيابي به نيازهايشان به نتيجه مطلوب برسند . با لينك شدن به شبكه ها همه نواحي آموزشگاهي نوين در دسترسي به اطلاعات در اختيارمان قرار مي گيرد و به بهترين وجه در كتابخانه سنتي كه حصارهايي بدور آن كشيده شده ممكن است .
ازمسئول انبار تا مشاوره(نقش كتابدار)
كتابداران آموزشگاهي نواحي موثر و تاثير گذار شامل كلاس درس را توسعه داده اند در كلاس درس استادان به منظوردرك نيازهاي اطلاعاتي دانشجويان شركت مي نمايند . حركت به فراسوي " مفهوم انبار" در كتابخانه هاي سنتي و برخورد كتابداران در خارج از كلاس درس و وجود دپارتمانهايي براي مشاوره در كلاس درس استادان پيشنهاد منابع و قرار گرفتن وفراهم آوري مواد مورد نياز و خط مشي هاي سفارشي ، سهولت استفاده از فناوريها و آموزش دانشجويان و استادان در روشهاي جستجوي اطلاعات جايگزين وظايف كتابدار سنتي در مواد در دوران تحصيلي شده است . وظايف سنتي زيادي ممكن است تعيين شود براي كاركنان دفتري ، كه در حال واگذاري اين حرفه و كار كردن آزاد و مستقيم با دانشجويان و اساتيد مي باشند (كراور ،1994).
كتابدارا ن به اساتيد و دانشجويان به منظور جستجوي نيازهاي اطلاعاتي در خارج از اين فرايند كمك مي نمايند و بطور انتقادي موادي را كه آنها جايگزين مي نمايند و استفاده مي كنند از مفاهيم فناورانه براي سنتز كردن يافته هايشان در دانش جديد ارزيابي مي نمايند (براون ،1990).
كتابدارا ن بايد در استفاده از فناوريهاي جديد به منظور ترقي خود و راهنمايي دانشجويان و استادان در استفاده اشان مهارت پيدا نمايند . چنانچه دانشجويان بعنوان آموزشگران خودآموز و كتابدارا ن بعنوان يك منبع شخصي در تقاضاهاي دانشجويي عمل و به منظور حمايت در توسعه اطلاعات مناسب خط مشي هايي را ارائه دهند .
وظايف مشاوره اي اضافه شده به يك رويش غالب در مقابل كتابداران كه فعاليت مناسبي را در پركردن اوقات روزانه داشته باشند . در حقيقت بدون ياري در كمك به وظايف دفتري و گردش مواد لازم است تا برنامه هاي موثري ميانجي شوند .
اگرچه ضمائم آموزشي بيشتري و اطلاعات عالي تري در قالبهاي الكترونيكي موجوديت پيدا نموده است و كتابخانه هاي آموزشگاهي متوجه كنديشان درفرايند سفارشات چاپي مي شوند اما كتابداران نگاه نافذي دارند به منابع الكترونيكي و پيوسته (اينترنتي ) در برخورد با نيازهاي اطلاعاتي دانشجويان و استادان آيا دسترسي به اطلاعات بوسيله لوح فشرده ، اينترنت ، پايگاه اطلاعاتي ، ويديو ، تله فاكسي مايل ، ميكروفرم يا چاپ سنتي ميسر است يا دسترسي و مالكيت اطلاعات به عنوان يك نشانه (مهندسي) با ارزش محسوب مي شود .
سفارشات و ملاك گزينش تعهد كاملي در مفاهيم جديد ايجاد مي نمايد هنگامي كه دسترسي به خدمات پيوسته (اينترنتي )در نظر گرفته شود . منابع سنتي ميزانهاي ارزشي را در مفهوم پاييني ارائه مي دهند در مقايسه با سايتهاي اينترنتي كاربردي نمونه هاي جديدي از گزينش و ارزيابي توسعه فناوريهاي جديد و كاربردهايشان در كلاس درس و مركز منابع موجود ارائه شده است . (كراور ، 1994).
حتي اگر چه سايتهاي اطلاعاتي و ادبي زيادي در اينترنت وجود دارد اما اعتقاد كمي دال بر اينكه داده هاي پيوسته (اينترنتي) بتواند جانشين كتابها و مواد سمعي بصري را بگيرد . كتابداران در خارج از اين حيطه بدنبال منابع اطلاعاتي پيوسته و مناسبي براي جستجو و ارزيابي هستند .
آنها همچنين سايتهاي ادبي خاصي را در دوران تحصيلي مشخص و گزينش مي نمايند . معلومات دانشجويان و شاگردان اصول خوب آموزشي و استفاده از خدمات كتابخانه و قالب اطلاعاتي مناسبي از منابع را در اختيارشان قرار مي دهد .
قبل از هر چيز شبكه هاي كامپيوتري در سراسر جهان منابع را راحتتر به اشتراك مي گذارند . كتابخانه ها دارائيهايشان را براي جهانيان مشخص و پيشنهاد مي نمايند مواد اماني را در يك بيس تعاوني نشان مي دهند . كتابخانه هايي كه در اين گونه تنظيمات همكاري دارند براي افزايش مواد مورد انتخاب شان مورد تشويق قرار مي گيرند . كتابداران مي توانند كتابخانه هاي تعاوني را كه كمتر مورد استفاده قرار گرفته اند را در منابعشان معرفي نمايند .
معدودي از سيستمهاي كتابخانه تعاوني وجود دارند كه تسهيلات كاملي را براي اختصاص در نواحي موضوعي ويژه بكار گيرند و اين سيستمها به واحدهاي ديگر اجازه مي دهند تا مجموعه شخصيشان را توسعه دهند و متمركز نمايند .
كتابدار بايد در توسعه مجموعه و خط مشي تعاوني نظم ايجاد نمايد و بطور كاملي مواد را براي تكميل مفاهيم گوناگون از اين موجودي طرح و گزينش نمايد .
در آموزش دانشجويان و استادان استفاده كنندگان از اطلاعات و كتابداران بايد همچنين استفاده اخلاقي از مواد بازيابي شده را آموزش دهند و حق كپي رايت و دزدي از تاليفات و انتشارات مشخص شود و هنگامي كه نسخه هاي ديجيتالي ممكن است بطور بي نقص در آثار دانشجويي آمده باشد . كتابدار غالبا تنها شخصي است كه در يك ساختمان با هر آموزشي در نشريات قانونيش فعاليت مي نمايد . كتابداران بطورجالب توجهي در توسعه دسترسي به خط مشي ها و استفاده از توافقات پذيرفته شده ايفاي نقش مي نمايند و طرح و بررسي مي نمايند كه چگونه و چه وقتي مواد بازيابي شده را ممكن است بصورت قانوني و كاملي استفاده نمايند . طرح استناد مدارك (اثبات با مدارك) و سيستم هاي ثبت و نگه داري به منظور كمك به مشتريان در توافق قانوني يك سرويس مهم و ضروريست تحت عنوان حق كپي رايت و افزايش مجوز اجباري مي باشد .
مدير مركز اطلاعات
اين انفجار اطلاعات كه ايجاد شده بايد اطلاعات بيشتري را بصورت ممكن مشمول كتابخانه هاي آموزشگاهي نمايد . كتابدار مسئوليت پذير منابع اطلاعاتي را فراهم مي نمايد و اين منابع را بصورت هاي گوناگون منتشر مي نمايد . اين فعاليت ممكن است شامل جستجو در بانك اطلاعاتي ، امانت بين كتابخانه اي ، نيوزگروپ هاي اينترنتي ، يا نگهداري از سيستم اطلاعات كامپيوتري كتابخانه شود . همه اين وظايف شامل ابزار مهارتي مديريتي براي نياز در همكاري با مديران مركز اطلاعات مي باشد . كتابدار بودجه را تنظيم مي نمايد و مواد جديدي را براي خريد و دسترسي ارزيابي و گزينش مي نمايد .
اگر چه وظايف در كتابخانه مشخص شده ، اما نياز به حمايت كاركنان زياد احساس مي شود . بعنوان مدير مركز اطلاعات ، كتابداربر انجام كمك هاي فني و دفتري نظارت و ارزيابي خواهد كرد . در آموزش اين كمك ها نشان بر آن دارد كه مقداري وقت و مهارت لازم است از زماني كه بودجه ممكن است كم شود ، بعضي از اين حرفه ها نياز به كمك در وظايف انحصاريشان تحت نظارت يك كتابدار دارند و حرفه ها ممكن است مهارت بالايي در جستجوي بانك هاي اطلاعاتي و نگه داري فهرست رايانه اي و وظايف ديگرپيدا كنند .
دانشجو و والدين داوطلب مي شوند كه در تهيه كارت براي كاركنان كه مهارتهاي مديريتي دارند كمك نمايند .
هميشه استاد
نقش آموزشي كه براي كتابدار آموزشگاهي در نظر گرفته شده همان فناور اطلاعات (تكنولوژيست اطلاعات) ناميده مي شود (1994 ). اهميت لزوم آموزش كاركنان و دانشجويان به عمل در يك محيط الكترونيكي بستگي دارد و به يك عامل خارجي كه مراجعين راهنمايي مي شوند براي گزينش منبعي مناسب كه يك وظيفه خوب تحليلي و تمركز يافته است در اين تحليل انجام فعاليت بوسيله استاد در كلاس درس و تلاش براي تعيين روشهاي آموزشي مناسب در كلاس درس تاكيد نشده است . منابع الكترونيكي مناسب در الگوهاي قرار گيري اطلاعات و كاربرد اطلاعات وظيفه ويژه و مناسبي براي آموزش و مهارتهاي كتابداري است .
استادان بخش عمده اي از تايم آموزشي كتابداران را تشكيل مي دهند . مهارت در اطلاعات در مكانهاي آموزشي و مديريت اطلاعات در اين فضا ها توسط كتابدار كه بهترين گزينه در فناوري اطلاعات و آموزش آن به ديگران براي استفاده مي باشد .(پاپاس ، 1995) .
كاركنان فعاليتهايي نظير خدمات قفسه گذاري در كتابخانه وكتابدار بعنوان شخصي آگاه كه ممكن است پيشنهادات و تصميماتي را بگيرد . اعضاء هيئت علمي در جستجو به كتابدار بعنوان متخصص اطلاعات نگاه مي كنند و دانشجويان ياد مي گيرند به شخصي كه در زمينه هاي اطلاعات و غيره آنهارا به خوبي راهنمايي نمايد اعتماد كنند .
عنوان مقاله به انگليسي : The school librarian 's role in the electronic age
نوشته :BY Carol Simpson
مترجم : فرض الله عزيزي
منبع : http://library.educationworld.net/a5/a5-70.html
|
|
|
|
|
|