شنبه (17اسفندماه) مصادف با نهم ربيعالاول سالگرد آغاز امامت امام زمان(عج) است. به همين مناسبت «ايبنا» مروري دارد بر مهمترين كتابهايي كه در سالهاي اخير درباره شخصيت، زندگاني، دوران غيبت و كرامات اين امام همام منتشر شدهاند. ايشان در ١۵ شعبان سال ٢۵۵ هـجري قمري در سامرا به دنيا آمدند و تنها فرزند امام حسن عسكري(ع)، يازدهمين امام شيعيانند. مادر آن حضرت نرجس(نرگس) است كه گفتهاند از نوادگان قيصر روم بوده است. «مهدي» حُجَت، قائم منتظر، خلف صالح، بقيهالله، صاحب زمان، ولي عصر و امام عصر از لقبهاي آن حضرتند./ به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، محمدبن حسن عسكري(عج) آخرين امام از امامان دوازده گانه شيعيانند. ايشان در ١۵ شعبان سال ٢۵۵ هـجري قمري در سامرا به دنيا آمدند و تنها فرزند امام حسن عسكري(ع)، يازدهمين امام شيعيانند. مادر آن حضرت نرجس(نرگس) است كه گفتهاند از نوادگان قيصر روم بوده است. «مهدي» حُجَت، قائم منتظر، خلف صالح، بقيهالله، صاحب زمان، ولي عصر و امام عصر از لقبهاي آن حضرت اند.
تولد امام زمان (عج) پنهان نگاهداشته شد و امام حسن عسكري(ع) خبر آن را تنها به عده اي از شيعيان داده بودند. حضرت در سال ٢٦٠ هـجري قمري پس از وفات پدر به امامت رسيدند. امامت ايشان بنا به حديثهاي بسياري بود كه از پيامبر(ص) و امامان پيشين روايت شده بودند. امام زمان(عج) پس از آنكه بر پيكر پدر بزرگوارشان نماز گزاردند، از چشم مردمان پنهان شدند. سبب پنهانشدن آن حضرت اين بود كه خليفههاي عباسي تصميم به كشتن ايشان داشتند.
بر اساس اخبار و روايات شيعه، غيبت آن حضرت دو بار صورت گرفته است. دوران غيبت نخست را كه تا سال 329 هـجري قمري ادامه داشت، دوران غيبت صغرا يا دوره نيابت خاصه مينامند. در اين سالها امام به وسيله چهار نفر از نمايندگان خاص خود با شيعيان ارتباط داشتند. مشخصات اين چهار تن كه آنان را نواب اربعه (نايبان چهارگانه) ميخوانند، عبارتند از: 1- عثمانبن سعيدبن عمري، از ياران امام هادي(ع) و امام حسن عسكري(ع). وي به دستور امام حسن عسكري(ع) تا پايان عمر نايب امام زمان(عج) بود.
٢- ابوجعفر محمدبن عثمان بن سعيد، از شاگردان ياران امام حسن عسكري(ع) كه پس از مرگ از پدرش، عثمان بن سعيد بن عمري، نيابت امام زمان(عج) را به عهده گرفت. او در سال ۳۰۴ يا ۳۰٥ هـجري قمري در بغداد درگذشت.
۳- حسين بن روح نوبختي كه دستيار محمدبن عثمان بن سعيد بود و پس از مرگ وي نيابت امام را به عهده گرفت و در سال ۳۲٦ در بغداد درگذشت.
٤- علي بن محمد سُمري كه بنا به وصيت حسين بن روح نوبختي نايب امام شد و حدود دو سال رابط امام و شيعيان بود. او در نيمه شعبان ۳٢۹ در بغداد درگذشت.
با مرگ علي بن محمد سمري، دوره غيبت صغرا يا نيابت خاصه پايان يافت و دومين دوره غيبت آن حضرت، يعني دوران غيبت كبري آغاز شد. اين دوره تا ظهور امام زمان(عج) ادامه خواهد يافت.
نهم ربيع الاول، نه تنها نخستين روز امامت امام عصر عليه السلام است، بلكه آغاز دورهاي حياتي و مهم در تاريخ شيعه نيز به شمار ميآيد.
روز جمعه، هشتم ربيع الاول سال 260 (هـ.ق) امام حسن عسكري عليه السلام پس از اين كه نماز صبح را خواندند، بر اثر زهري كه هشت روز قبل معتمد عباسي به ايشان خورانده بود، به شهادت رسيدند.
امام حسن عسكري(ع) درست پنج سال بعد از ولادت حضرت مهدي(عج) يعني در سال 260 هجري قمري توسط حكومت باطل خلفاي عباسي مسموم شدند و امامت جامعه اسلامي به جانشين بعدي آن حضرت يعني امام مهدي(عج) منتقل شد و حضرت در سن پنج سالگي رهبري و امامت امت را به عهده گرفتند.
مهمترين آثار مكتوبي كه از سال 1367 تاكنون درباره امام زمان(عج) منتشر شده، عبارتند از:
ـ فرهنگنامه كودكان و نوجوانان/ جلد سوم/ ص 269/ چاپ اول سال 1367 ـ دائره المعارف تشيع/ جلد دوم/ ص 374/ چاپ دوم سال 1372 ـ در انتظار آفتاب، بحثي پيرامون اصالت مهدويت/ حسين فريدوني/ نبا/ 1381 ـ سيماي مهدويت در قرآن/ محمدجواد مولوينيا/ امام عصر (عج)/ 138 ـ مهدويت و نسيم ظهور/ حسن جعفري بافقي/ رسول اكرم (ص)/ 1381 ـ امام مهدي (عج) - طول عمر/ سيدمحمد حكيمي، سيدهادي حسيني، حميدرضا نگهبان/ بهنشر/ 1381 ـ سيماي امام مهدي (عج)/ سيدمحمدرضا طباطبائينسب/ دبيرخانه دايمي اجلاس دوسالانه بررسي ابعاد وجودي حضرت مهدي (عج)/ 1381 ـ امام مهدي (عج) و آينده زندگي/ بهنشر/ 1381 ـ تاريخ اسلام در دوره امامت امام هادي، عسكري و امام زمان (عج)/ علي رفيعي/ تحسين/ 1382 ـ فهرستواره كتب مهدويت، سال 1382/ اكبر تلافي/ ديار/ 1382 ـ زندگاني امام مهدي (عج) و شرح حال چهار نايب خاص آن حضرت به انضمام چهل حديث از آن بزرگوار/ يوسف درودگر/ جمال الحق/ 1382 ـ شكستناپذير، داستاني از زندگاني حضرت امام حسن عسكري(ع)، صبح رهايي، داستاني از زندگاني حضرت امام مهدي(عج)/ خشايار قاضي زاده، منصور كريميان/ فارابي/ 1383 ـ فرهنگنامه مهدويت/ خدامراد سليميان و رحيم كارگر/ بنياد فرهنگي مهدي موعود (عج)/ 1383 ـ امام مهدي (عج)/ سيدمحمد حكيمي و هادي حسيني/ بهنشر/ 1383 ـ تاريخ اسلام، در عصر امامت امام هادي، امام عسكري(ع) و امام زمان (عج)/ علي رفيعي/ تحسين/ 1383 ـ خورشيد پنهان، حضرت امام مهدي (عج)/ غلامرضا آبروي، حسين صالح (مترجم) و سعيد گائيني (مترجم)/ حضور/ 1383 ـ امام مهدي (عج) و ميراث سلف صالح/ حسن جلاليان/ جلاليان، حسن/ 1383 ـ پيرامون ظهور حضرت امام مهدي (عج)/ عبدالحميد مهاجر، حميدرضا كفاش (مترجم)/ عابد/ 1383 ـ امام مهدي (عج) طاووس بهشت/ اكبر حميدي هشترودي/ عابد/ 1383 ـ زندگاني حضرت امام مهدي (عج)/ ميرداوود سيدحسيني/ زرين رود/ 1383 ـ موعود قرآن؛ امام مهدي (عج)/ عليرضا رجالي تهراني، محمدحسن استادي مقدم (ويراستار)/ خادم الرضا (ع)/ 1384 ـ امام مهدي (عج)/ محمدجواد مولوينيا/ امام عصر (عج)/ 1384 ـ سيماي امام مهدي (عج) در آيينه شعر عربي/ محمود عبداللهي/ مسجد مقدس جمكران/ 1384 ـ امام مهدي (عج)/ ابوالحسن جباري/ آيين دانش/ 1384 ـ امام مهدي (عج)/ رسول رضوي/ حوزه علميه قم، مركز مديريت/ 1384 ـ امامت و مهدويت در مكتب خلفا/ سيدمرتضي عسكري، محمدحسن استادي مقدم (ويراستار)/ بنياد بعثت/ 1384 ـ نقد احاديث مهدويت از ديدگاه اهل سنت/ محمديعقوب بشوي/ انتشارات مركز جهاني علوم اسلامي/ 1384 ـ سپيده اميد؛ كاوشي در مهدويت/ سيدحسين اسحاقي/ بوستان كتاب قم/ 1384 ـ دكترين مهدويت/ سيدرضي موسوي گيلاني/ بنياد فرهنگي مهدي موعود (عج)/ 1384 ـ نويد نور: مهدويت و انتظار/ سيدمحمد حسيني حيدري/ سلسله/ 1384 ـ شمس ولايت؛ ويژهنامه سالانه نيمه شعبان ميلاد با سعادت امام مهدي(عج)/ نور ولايت/ 1384 ـ عبقري حسان؛ بشارت ظهور امام مهدي (عج) در اديان الهي و كتب انبياء در احوالات الامام الحجه ابن الحسن المهدي/ علي اكبر نهاوندي/ پيام مقدس/ 1384 ـ زندگاني حضرت مهدي (عج) امام زمان حجه بن الحسن عجل الله تعالي فرجه/ جواد فاضل/ دنياي كتاب / 1384 ـ دايره المعارف موعود آخرالزمان: ماخذشناسي جامع مهدويت/ اسماعيل شفيعي سروستاني (زيرنظر)/ موعود عصر/ 1384 ـ زندگاني حضرت امام مهدي (عج)/ جمعي از علماي لبنان، حميدرضا كفاش (مترجم)/ عابد/ 1384 ـ امام مهدي (عج) و آينده زندگي/ مهدي حكيمي، محمد حكيمي (زيرنظر)/ بهنشر/ 1384 ـ امام مهدي (عج) جلوه جمال الهي/ سيدمحمد حسيني شيرازي، محمد محمدي اشتهاردي (مترجم)/ امام عصر (عج)/ 1384 ـ امام مهدي (عج) از نگاه حديث ثقلين/ محمد محمدي ريشهري، سيدكاظم طباطبائي، محمدهادي خالقي (ويراستار)/ دارالحديث/ 1385 ـ پرسش و پاسخ پيرامون امام مهدي (عج)/ علي دواني و سيدمحمد قائم مقامي/ نور ولايت/ 1384 ـ امام مهدي (عج) از ديدگاه اهل سنت/ سيدفياض حسين رضوي كشميري/ دبيرخانه دائمي اجلاس حضرت مهدي (عج)/ 1385 ـ زمزمه هاي انتظار؛ واگويههايي با امام عصر (عج)/ محمدهادي فلاح/ مركز مهدويت/ 1385 ـ خاتميت، امامت و مهدويت/ احمدحسين شريفي/ صهباي يقين (وابسته به موسسه فرهنگي هنري صهباي يقين)/1385 ـ پاسخ به شبهات مهدويت: به زبان روسي/ علي اصغر رضواني، محمد احمد (مترجم)/ شهريار/ 1385 ـ دايرهالمعارف موعود آخرالزمان: ماخذشناسي جامع مهدويت/ اسماعيل شفيعي سروستاني (زيرنظر)/ موعود عصر/ 1385 ـ گفتمان مهدويت: سخنرانيهاي گفتمان اول و دوم/ سيدمرتضي عسكري/ بوستان كتاب قم/ 1385 ـ مهدويت در كلام اميرالمومنين (ع)/ سيدجمال الدين دينپرور/ دبيرخانه دائمي اجلاس حضرت مهدي (عج)/ 1385 ـ امام مهدي و سيره نبوي/ جواد محدثي/ دبيرخانه دائمي اجلاس حضرت مهدي (عج)/ 1385 ـ نام مبارك امام زمان(ع)/ علي شريعتي/ دبيرخانه دائمي اجلاس حضرت مهدي (عج)/ 1385 ـ ضرورت وجود امام زمان(ع)/ ناصر فروهي/ دبيرخانه دائمي اجلاس حضرت مهدي (عج)/ 1385 ـ ويژگيهاي اخلاقي امام زمان (عج)/ محمود حكيمي/ دبيرخانه دائمي اجلاس حضرت مهدي(عج) /1385 ـ نواب اربعه يا سفراي امام زمان(ع)/ علي دواني/ دبيرخانه دائمي اجلاس حضرت مهدي (عج)/ 1385 ـ اولينهاي مهدويت/ محمد خامهيار/ مسجد مقدس جمكران/ 1387 ـ مهدويت و انتظار/ موسسه فرهنگي قدر ولايت (تدوين)/ قدر ولايت/ 1385 ـ مهدويت نهفته در توحيد/ عبدالله حاجي صادقي/ دبيرخانه دائمي اجلاس حضرت مهدي (عج)/ 1385 امام مهدي(ع) و شكوفائي فرهنگ و تمدن اسلامي در جهان/ علي اكبر ولايتي/ دبيرخانه دائمي اجلاس حضرت مهدي (عج) / 1385 ـ مهدويت از منظر ولايت/ حديث راه عشق/ 1385 ـ مهدويت از ديدگاه نهجالبلاغه/ مهدي فقيه ايماني/ دبيرخانه دائمي اجلاس حضرت مهدي (عج)/ 1385 ـ آسيبشناسي مهدويت/ نادر حاتمي خواجه/ دبيرخانه دائمي اجلاس حضرت مهدي (عج)/ 1385 ـ حيات پاكان؛ داستانهايي از زندگي امام حسن عسكري (ع) و امام مهدي (عج)/ مهدي محدثي/ بوستان كتاب قم/ 1385 ـ برترينهاي فرهنگ مهدويت در مطبوعات/ موسسه فرهنگي انتظار نور (تهيه و تنظيم)، ستاد احياء و گسترش فرهنگ مهدويت (تهيه كننده)/ بوستان كتاب قم/ 1385 ـ مهدويت و شهادت/ محمدحسين مرداني نوكنده/ نشر شاهد/ 1385 ـ سيماي امام زمان حضرت مهدي (عج)/ محمدمهدي تاج لنگرودي/ دارالكتب الاسلاميه/ 1386 ـ امام مهدي (عج) حقيقتي جاويد: ده پرسش و پاسخ پيرامون حضرت مهدي (عج)/ محمدبن محمد شيخ مفيد، محمدباقر خالصي (مترجم)، حسين استادولي (ويراستار)/ شبر/ 1386 ـ امام مهدي (عج): براي دبستانيها/ حسين فتاحي، مهدي حجواني (ويراستار)/ قدياني، كتابهاي بنفشه/ 1386 ـ مباني معرفتي مهدويت/ اصغر طاهرزاده/ لب الميزان/ 1386 ـ آموزه مهدويت در عرفان اسلامي/ محمدامين صادقي ارزگاني/ علمي و فرهنگي/ 1386 ـ مهدويت: پرسشها و پاسخها/ موسسه آينده روشن (پژوهشكده مهدويت)/ موسسه آينده روشن/ 1386 ـ دومين غدير؛ پژوهشي پيرامون نهم ربيع الاول، عيد امامت و ولايت امام زمان (عج)/ سيدجعفر موسوي نسب، محسن محفوظي (ويراستار)/ موسسه فرهنگي منهاج/ 1386 ـ سپيده اميد؛ كاوشي در مهدويت/ سيدحسين اسحاقي/ بوستان كتاب قم/ 1386 ـ جلوه محبوب؛ سيري در دعاها و زيارتهاي بقيهالله الاعظم امام مهدي (عج)/ اسماعيل حاجيان/ اميركبير، شركت چاپ و نشر بين الملل/ 1386 ـ ويژگيهاي امام مهدي (عج) مصلح جهاني/ شبر/ 1386 ـ سوال از: امام مهدي (عج) در روايات/ سيدفخرالدين موسوي/ محدث/ 1386 ـ امام مهدي (عج)/ برهان سجادي نسب/ رستگار/ 1386 ـ شرح چهل حديث امام مهدي (عج)/ علي اصغر رضواني، اقبال حيدر حيدري (مترجم)/ انصاريان/ 1386 ـ كتابشناسي مهدويت/ پايگاه اطلاع رساني سراسري اسلامي (پارسا)/1384 ـ دفاع از مهدويت/ علي اصغر رضواني/ مسجد مقدس جمكران/ 1387 ـ پرسمان مهدويت /خدامراد سليميان/ شباب الجنه/ 1387 ـ گفتمان مهدويت/ علي صافي گلپايگاني/ مسجد مقدس جمكران/ 1387 ـ مهدويت و جهانيسازي/علي اصغر رضواني/ مسجد مقدس جمكران/ 1387 ـ ضرورت طرح مباحث مهدويت/ روح الله شاكري زواردهي/ بنياد فرهنگي مهدي موعود (عج)/ 1387 ـ دشمنان مهدويت، چرا و چگونه؟/ محمدمهدي حامدي/ آيين احمد (ص)/ 1387 ـ دكترين مهدويت تنها راه نجات بشر/ علي اصغر رضواني/ مسجد مقدس جمكران/ 1387 ـ انتظار؛ شميم: گزيدهاي از مباحث مهدويت/ بنياد فرهنگي مهدي موعود (عج)/ 1387 ـ انديشه مهدويت و آسيبها/ محمدصابر جعفري/ بنياد فرهنگي مهدي موعود (عج)/ 1387 ـ گفتمان مهدويت: سخنرانيهاي گفتمان سوم/ بوستان كتاب قم/ 1387 ـ اصالت مهدويت/ لطفالله صافي گلپايگاني/ مركز نشر آثار آيتالله العظمي صافي گلپايگاني/ 1387 ـ باورداشت مهدويت/ لطفالله صافي گلپايگاني/ مركز نشر آثار آيتالله العظمي صافي گلپايگاني/ 1387 ـ امام مهدي (عج) در قرآن/ مهدي يوسفيان/ بنياد فرهنگي مهدي موعود (عج)/ 1387 ـ زندگاني امام مهدي (عج) و شرح حال چهار نايب خاص آن حضرت بانضمام چهل حديث از آن بزرگوار/ يوسف درودگر/ ياس بهشت / 1387 حضرت مهدي در مذاهب اربعه؛ سير تاريخي تدوين احاديث مهدويت در كتب اهل سنت - امام مهدي (عج) در نگاه مذاهب اربعه/ مهدي اكبرنژاد / شباب الجنه/ 1387 ـ اي كاش او بيايد (امام مهدي (عج)/ عباسعلي سپاهي يونسي، سيما بروجردي (تصويرگر)/ انصار/ 1387
منبع: ايبنا |