دوازدهم تيرماه، بيست و يكمين سالروز حمله ناو آمريكايي "وينسنس" به هواپيماي مسافربري ايرباس جمهوري اسلامي ايران (1367) است. يكي از نتايج شوم تشنج‌آفريني رژيم صدام و دامن زدن آمريكا به ناامني در خليج فارس، حمله به هواپيماي مسافربري ايران بود. مروري داريم بر مهم‌ترين كتاب‌هايي كه تاكنون درباره اين فاجعه منتشر شده اند./
يك سال پس از تجاوز رژيم صدام به ايران و در سال 1360، حمله ارتش متجاوز صدام به كشتي‌هاي تجاري در خليج فارس شروع و با اعلام مين‌گذاري سواحل بندري و حمله به دو كشتي تجاري، امنيت خليج فارس مختل شد.

به دنبال تحويل هواپيماها و موشك‌هاي فرانسوي به عراق، ابعاد اين حملات افزايش يافت و در برابر اين حملات كه صدام به صراحت مسووليت آن ها را بر عهده مي‌گرفت، شوراي امنيت سازمان ملل متحد عكس‌العمل مناسبي نشان نداد.

ولي در قبال انتساب چند حمله به ايران و شكايت شوراي همكاري خليج فارس، شوراي امنيت در تاريخ 11 خرداد 1363 قطعنامه 552 را صادر كرد و خواستار توقف اين حملات شد.

112 كشتي در خليج فارس مورد حمله موشكي قرار گرفتند و جمهوري اسلامي ايران به دبير كل وقت سازمان ملل اعلام كرد كه از هر گونه اقدامي كه براي تأمين آزادي و امنيت كشتيراني در خليج فارس صورت گيرد، حمايت و استقبال خواهد كرد. اما حملات به كشتي‌ها ادامه يافت و خسارات فراواني به بار آمد.

بدين ترتيب، صدام در هدف خود مبني بر بين‌المللي كردن جنگ تحميلي تا اندازه زيادي موفق شد و قدرت‌هاي غربي و در رأس آن‌ها آمريكا، حضور گسترده و تهديدآميزي در خليج فارس يافتند. كشتي‌هاي نفتكش كويتي با پرچم آمريكا در خليج فارس حركت كردند و اسكورت نظامي نفتكش‌ها و كشتي‌هاي تجاري مورد نظر آمريكا در خليج فارس آغاز شد.

حمله نيروهاي نظامي آمريكا به كشتي ايراني "ايران اجر" و همچنين حملات نظامي آمريكا به سكوهاي نفتي ايران، از نتايج اين وضعيت و دخالت آشكار آن دولت در منطقه به نفع دولت صدام و عليه جمهوري اسلامي ايران بود.

يكي از نتايج شوم تشنج‌آفريني رژيم عراق و دامن زدن آمريكا به ناامني در خليج فارس، حمله به هواپيماي مسافربري جمهوري اسلامي ايران در 12 تير 1367 بود.

در اين فاجعه، تمامي سرنشينان هواپيما به شهادت رسيدند كه 66 كودك زير 12 سال، 52 زن و 46 تبعه كشورهاي خارجي از جمله وابسته نظامي پاكستان در ايران و خانواده‌اش در ميان كشته‌شدگان بودند.

مهم‌ترين كتاب‌هايي كه تاكنون درباره فاجعه حمله به ايرباس منتشر شده‌اند، عبارتند از:
ـ جنگ تحميلي، دفاع در برابر تجاوز (جلد 4) / شوراي عالي دفاع، ستاد تبليغات جنگ‏ / 1365.
ـ پرواز 655 (سند جنايت آمريكا) / نشر دي / 1368.
ـ يادداشت‌هاي ناتمام / كيواندخت كيواني / 1369.
ـ بانگ جرس / سپاه پاسداران انقلاب اسلامي / 1373.
ـ سرود مردان دريا (خاطرات رزمندگان نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران‏) / محمد علي بخشي / ارتش جمهوري اسلامي ايران، نيروي دريايي، سازمان عقيدتي / 1374.
ـ سرود مردان دريا / محمدعلي بخشي / ارتش جمهوري اسلامي ايران، نيروي دريايي / 1374.
ـ جنگ ايران و عراق (1980-1988) و حقوق جنگ دريايي / آندره گاتري و ناتالينو رونزيتي؛ مترجمان حميدرضا ملك‌محمدي نوري، سعيد تائب و احمد سالاري / وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات‏ / 1374.
ـ روزها و رويدادها (جلد 2) / علي بري ديزجي و علي‌اصغر كريمي شرفشاده / نشر رامين‏ / 1378.
ـ تاريخ انقلاب، براي كودكان و نوجوانان‏ (كتاب 13ـ 1367: ايرباس 300) / با اهتمام مناف يحيي پور / نشر تاريخ و فرهنگ‏ / 1379.
ـ داستان‌هاي شهر جنگي / حبيب احمدزاده / دفتر ادبيات و هنر مقاومت / 1379.
ـ جنگ پست مدرن‏ (سياست نوين درگيري) / كريس هيبلزگري؛ ترجمه احمدرضا تقاء / سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، دانشكده فرماندهي و ستاد، دوره عالي جنگ‏ / 1381.
ـ چالش‏هاي ايران و آمريكا بعد از پيروزي انقلاب اسلامي ايران‏ / حميد معبادي / مركز اسناد انقلاب اسلامي / 1381.
ـ حماسه ايران (تاريخ هشت سال دفاع مقدس) / نشر لك‌لك / 1386.

منبع : ايبنا