|
|
|
|
|
|
|
|
|
سير ايجاد انگيزه فرهنگ مطالعه (مطالعه‌ي كودكان در سني 8 و 9 سالگي) - نويسنده:بتول رحماني |
چكيده:
كتاب خواندن كودكان و شيوه‌هاي معرفي كتاب به آنها، همچنين آشنا نمودن مربي(بزرگسالان) با چگونگي ارضاي نيروي كنجكاوي كودكان و نوجوانان امري مهم است: زيرا تلاش براي ايجاد رابطه پايدار ببين كودكان و كتاب فوايد ارزشمندي براي آنان و جامعه خواهد داشت.
ما در سراسر جهان شاهد رشد روز افزون دانش و تكنولوژي هستيم. همگام كردن كودكان با جهان متحول امروزي براي داشتن انسانهاي آگاه و مطلع، شهرونداني هوشمند و توانا كه جوامع آينده به آنان نياز دارند از ضروريات است. زيرا آگاه نبودن و بي‌اطلاعي موجب سر در گمي و عقب‌ماندگي خواهد شد و براي رسيدن به تحولات عظيم فرهنگي هميشه بايد از نقطه آغازين گام برداشت.
كليد واژه: مطالعه ، كتاب خواندن، كودكان
- خصوصيات رشد كودكان 8 و 9 سالگي در ارتباط با مطالعه
يكي از دلايل تفكيك كودكان به گروههاي سني وجود شرايط، نيازها، خصوصيات و علايق خاص آنان مي‌باشد. درك نكات اساسي و شكل‌دهي به آنها موفقيت در كسب نتايج مثبت را افزايش خواهند داد. توجه خاص به هر دوره سني در بحث انگيزه مطالعه، شناخت دقيق نيازهاي اطلاعاتي كودك، به طور قطع وي را در انتخاب صحيح ياري مينمايد و علاقه‌مندي را بدون اجبار و تحميل در او افزايش ميدهد. علاوه بر آگاهي از خصوصيات رشد جسماني كودك، نياز داريم از روحيات و ذهنيات كودكان بدانيم. زيرا نوع تفكرات و انديشه‌ها، درك محيط پيرامون، غلبه بر مشكلات، تجزيه و تحليل مسائل، وفق دادن خواسته‌ها با توجه به امكانات موجود و شايد صدها نكته ديگري كه هر كودك در سني مختلف دوران زندگي‌اش دارد. همه براي افرادي كه در توسعه و پيش برد مطالعه و تداوم آن تلاش مي‌كنند ضروري باشند. يكي از بهترين شيوه‌ها، دوستي و همراه شدن با كودك در هر سني است اگر بتوان اعتماد او را جلب نمود به آساني مسائل و خواسته‌هايش را بازگو خواهد كرد. و اين همراهي فكري و ذهني با كودك ما را در درك نيازهاي اساسي وي بخصوص نياز مطالعاتي ياري مينمايد.
كودك در اين سن به مدت توجه‌اش همچنان افزوده شده و خواندن را به عنوان يك وسيله سرگرمي مطبوع مي‌پذيرد در پايان 9 سالگي به مطالعه فراوان روي مي‌آورد و زمان معيني را براي مطالعه انتخاب مي‌كند، بر اين اساس علاوه بر افزايش مهارت بيشتر در مطالعه، به برنامه‌ريزي مناسب نيز روي مي‌آورد. در اين مرحله مي‌توان با راهنمايي‌هاي صحيح و به موقع او را در تداوم اين امر و نظم دهي به روش مناسب خواندن ياري نمود. چون تفاوت سليقه بين دختر و پسر در اين مرحله آشكار مي‌شود، لذا به كتابهاي فراوان و متنوع نياز است تا جوابگوي درخواستهاي آنان باشند. در اين دوره سني ميل به پذيرفته شدن در جمع همسالان براي او بسيار مهم است به گونه‌اي كه حتي انتخاب كتاب توسط او، ممكن است تحت تاثير رهبر گروه مورد علاقه‌اش انجام گيرد . هر چند سني است كه به دنبال يافتن ملاكهاي خوب و بد است ولي نسبت به انتقاد بسيار حساس مي‌باشد. علاقه به گروه و احراز هويت در جمع باعث موفق بودن او در كارهاي گروهي و همكاري با ديگران مي‌شود. لذا مي‌توان جلسات بحثهاي گروهي درباره كتابها و تهيه و اجراي نمايشنامه‌ها را ترتيب داد و چون به كتابهاي بزرگتر از سنش تمايل نشان ميدهد، مي‌توان كتابهاي بزرگتر از سنش تمايل نشان ميدهد، مي‌توان كتابهاي مشكل‌تر براي او خواند يا در خواندن آنها به او كمك كرد. تعداد كتابهاي خوانده شده كم‌كم براي او مهم مي‌شود و از جمع‌آوري كتاب لذت مي‌برد و به دنبال كتابهاي خاص و كتاب‌هايي كه كار و سرگرمي خاصي را به او بياموزد، مي‌گردد بهترين زمان براي هدايت كردن و سوق دادن او براي تهيه مناسب‌ترين مواد خواندني در هر شكل موجود مخصوصاً كتابي مي‌باشد(از كلكسيون خوشش مي‌آيد). از بكار بردن زبان‌هاي سري و حل معماها و كتابهاي اسرار آميز خوشش مي‌آيد. ماجراهاي تخيلي را به خوبي درك مي‌كند. در اين سنين، كودكان در پي يافتن پاسخ براي اطلاعات مورد نيازشان هستند و در اين راه مي‌توان نحوه استفاده از كتابخانه و وسايل آن را به آنها آموخت.
با توجه به اين مساله كه سرعت و مهارت خواندن كودك بيشتر مي‌شود. دروس علوم پايه و تعليمات اجتماعي در دبستان، كودك را با كلمات متداول در اين رشته‌ها آشنا مي‌سازند. برخي صنايع شعري و ادبي و تا حدودي انواع نوشته توجه دارد و نسبت به آنها ديد انتقادي پيدا مي‌كند. مي‌توان با درك صحيح از اين توجهات علاقه كودك در جه رهنمون ساختن او به سوي برخي كتابهاي غير درسي كه نيازهاي مطالعاتي را پاسخ مي‌دهند گامي موثرتر در انگيزه خواندن و تداوم آن برداشت. به علت رشد و هماهنگي عضلاني بيشتر، در بازيها و ورزشهاي گروهي موفق‌تر مي‌شود و در اين دوره ميل به شركت در جمع، توجه او را به ديگران بيشتر كرده و علاقه او را نسبت به گذشته عميق‌تر مي‌كند و شرح حالها و مردم سرزمينهاي ناشناخته و داستانهاي پر ماجرا و سريع، لذت بيشتر او را فراهم مي‌كنند.
نمونه‌هاي خواندني مناسب در اين گروه سني مي‌توانند افسانه‌هاي كوتاه ملل، قصه‌هاي خوب براي بچه‌هاي خوب، افسانه‌هاي كهن، نگهبان چشمه، قصه‌هاي مجيد، ميوه‌ها و پارچه‌ها( براي دختران) ساختن را شروع كنيم (براي پسران ) دور دنيا در هشتاد روز، بازيهاي ورزشي ماهيچه‌ها، و... درباره كتاب خواندن كودكان و شيوه‌هاي معرفي كتاب به آنان هر چقدر تلاش نماييم و مربي (بزرگسالان) را با چگونگي ارضاي نيروي كنجكاوي كودكان و نوجوانان آشنا سازم نمي‌توان ادعا نمود كه ديگر كار تمام خواهد شد چرا كه مطالعه و تداوم آن نياز به آموزش مستمر و دائمي دارد. با اين عمل، طرز تفكر ما نسبت به كتاب، مطالعه و مقامي كه در زندگيمان دارد، روشن مي‌شود. اين طرز تفكر، بي شك بر روش‌هايي كه در مورد كودكان به كار گرفته مي‌شود. اين طرز تفكر، بي شك بر روش‌هايي كه در مورد كودكان به كار گرفته مي‌شود موثر خواهد بود. بايد هميشه با انگيزه و صف ناپذير در خدمت ياري رساند به خواندن و استمرار آن بود تا جامعه‌اي موفق و همگام با دنياي متحول امروزي داشت.
منبع: فرهنگ آموزش/54/سال سوم /بهار و تابستان 86
|
|
|
|